Παρακολουθήσαμε στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου τις Βάκχες της Νικαίτης Κοντούρη. Κάποιες σκέψεις για την παράσταση.
Ήδη από τα πρώτα δευτερόλεπτα, και μόνο παρατηρώντας τον βηματισμό των ηθοποιών στη σκηνή, γίνεται ξεκάθαρο ότι η Νικαίτη Κοντούρη δεν αστειεύεται. Ότι έχει αποφασίσει να αναμετρηθεί με αυτό το τόσο ιδιαίτερο έργο με μόνο στόχο να δώσει ένα ξεχωριστό αποτέλεσμα. Και πραγματικά το καταφέρνει.
Πρόκειται για μια παράσταση μεστή, στιβαρή και πολύ καλοδουλεμένη. Θα έλεγα μάλιστα ότι η λέξη “παράσταση” μάλλον την αδικεί. Είναι, πολύ περισσότερο, μια εμπειρία στην οποία βυθίζεσαι, σε συνεπαίρνει και σε ταξιδεύει.
Θα ήταν δύσκολο να ξεχωρίσουμε τι μας άρεσε περισσότερο. Τα αριστοτεχνικά παιχνίδια με τις σκιές του Άκη Σακελλαρίου; Τα παιχνιδίσματα της φωνής του; Οι ενδυματολογικές επιλογές; Οτιδήποτε και αν αναφέρεις ως σημαντικότερο, θα αδικήσεις κάτι άλλο.
Αν όμως πρέπει να σταθούμε σε κάτι αυτό θα ήταν, φυσικά, οι ερμηνείες. Τόσο ο Άκης Σακελλαρίου ως Διόνυσος όσο και ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος ως Πενθέας αλλά και οι Δημήτρης Πετρόπουλος, Κωνσταντίνα Τάκαλου και Κωνσταντίνος Ασπιώτης ως Κάδμος, Αγαύη και Αγγελιαφόρος αντίστοιχα ήταν απολαυστικότατοι.
Σε ό,τι αφορά τον Τειρεσία της Ιωάννας Παππά τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Όχι γιατί η ερμηνεία της υστερούσε σε βάθος ή ποιότητα. Αν κάποιος την απομόνωνε από το υπόλοιπο έργο θα μπορούσε εύκολα να τη χαρακτηρίσει εξαιρετική. Αλλά μια ερμηνεία δεν απομονώνεται από το υπόλοιπο έργο. Τόσο οι κινήσεις της Ιωάννας Παππά όσο και η υπόλοιπη παρουσία της στη σκηνή δεν θύμιζαν Τειρεσία. Ήταν σαν ένα ξένο σώμα στην παράσταση. Ένα ξένο σώμα το οποίο, ναι μεν αναγνωρίζεις την αξία του, αλλά δεν βλέπεις πώς μπορεί να ενταχθεί στο υπόλοιπο σύνολο. Σαν ένα πολύτιμο δαχτυλίδι πάνω σε ένα θεσπέσιο έδεσμα. Πολύ απλά δεν ταιριάζει…
Ήταν, νομίζουμε, μια μάλλον ατυχής επιλογή της Νικαίτης Κοντούρη που αδικεί την Ιωάννα Παππά.
Αντιθέτως ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος ως Πενθέας μοιάζει να γεννήθηκε γι’ αυτόν τον ρόλο. Κυριολεκτικά κλέβει την παράσταση. Πράγμα εξαιρετικά δύσκολο με έναν τόσο πληθωρικό Σακελλαρίου απέναντί του. Και όμως το πετυχαίνει! Αξίζει κανείς να παρακολουθήσει τις Βάκχες μόνο και μόνο για να απολαύσει την μοναδική του ερμηνεία. Κάθε του κίνηση, κάθε λέξη, κάθε βλέμμα ήταν τόσο δουλεμένα που ένιωθες ότι η παράσταση αφορούσε τελικά τον Πενθέα και όχι τον Διόνυσο.
Σε ό,τι αφορά τον Χορό αν και επαρκής και ενδιαφέρων ήταν, ταυτόχρονα, και κάπως φλύαρος. Ναι, απέπνεε έντονη βακχικότητα όπως θα περίμενε κανείς από αυτόν. Αλλά η κινησιολογία του ενίοτε ξέφευγε και γινόταν υπερβολική. Σε βαθμό μάλιστα που να μετατοπίζει το κέντρο βάρους της παράστασης προς το μέρος του και μάλιστα με τρόπο μάλλον άγαρμπο.
Κάτι αντίστοιχο, σε πολύ μικρότερο βαθμό είναι η αλήθεια, παρατηρήσαμε και με την κινησιολογία του Άκη Σακελλαρίου. Κάποιες στιγμές φαινόταν τόσο περιττή που μόνο σαν οπτικό θόρυβο θα μπορούσες να την χαρακτηρίσεις. Χωρίς να μειώνει την συνολική αξία της παράστασης το κομμάτι της κίνησης, κυρίως στην περίπτωση του Τειρεσία, φλέρταρε έντονα με την υπερβολή.
Ειδική μνεία θα πρέπει να γίνει, φυσικά, για την μουσική επένδυση της παράστασης. Οι Θράξ Πάνκc δεν συνοδεύουν απλώς μουσικά το έργο. Κυριολεκτικά το απογειώνουν. Δεν είναι μόνο οι υπέροχες μελωδίες και το αριστοτεχνικό τους παίξιμο που σαφώς είναι μια κατηγορία από μόνα τους. Είναι ο, και πάλι αριστοτεχνικός, τρόπος με τον οποίο η σκηνοθέτης καταφέρνει η κάθε νότα να επενδύει και να υποστηρίζει με τον σωστό τρόπο και τη σωστή στιγμή κάθε ερμηνεία. Μάλιστα ο τρόπος με τον οποίο αντηχεί η θρακιώτικη γκάιντα του Βαΐτση Χαρακοπίδη στα αρχαία μάρμαρα της Επιδαύρου δίνει έναν επιπλέον διονυσιακό χαρακτήρα στην παράσταση. Θα άξιζαν συγχαρητήρια στην Νικαίτη Κοντούρη και μόνο για την συγκεκριμένη της επιλογή.
Αν και συνολικά η παράσταση ήταν εξαιρετική, δεν έλειπαν και τα μελανά σημεία. Ήδη αναφέρθηκε η κάπως υπερβολική κινησιολογία. Αρκετά ανικανοποίητους μας άφησε και η μετάφραση. Χωρίς να είναι κακή, σίγουρα δεν έμοιαζε αντάξια της υπόλοιπης προσπάθειας. Και πάλι ήταν όμως εντυπωσιακό το πόσο οι ηθοποιοί μπόρεσαν να ξεπεράσουν αυτόν τον σκόπελο και να μας δώσουν τόσο ξεχωριστές ερμηνείες!
