Η παχυσαρκία ορίζεται ως η μη φυσιολογική, υπερβολική συσσώρευση λίπους που μπορεί να δημιουργήσει ενα κιίνδυνο για τη υγεία. Με Δείκτη Μάζας Σώματος πάνω απο 25 θεωρείται κάποιος υπέρβαρος και με Δ.Μ.Σ πάνω απο 30 παχύσαρκος. Η παχυσαρκία είναι ενα επίκινδυνο πρόβλημα υγείας. Είναι πραγματικά μια πανδημία. 4.000.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο ως αποτέλεσμα της νόσου.Πολλοί παχύσαρκοι πιστεύουν οτι το προβλημά τους είναι αισθητικό. Υπάρχει μια αυταπάτη εδώ.
Η παχυσαρκία είναι μια νοσηρή κατάσταση η οποία μπορεί να γίνει πηγή πολλών άλλων προβλημάτων που απειλούν την ίδια τη ζωή. Σακχαρώδης διαβήτης, μεταβολικό σύνδρομο, καρδιαγγειακές νόσοι (υπέρταση) , αναπνευστικές νόσοι (συνδρομο υπνικής άπνοιας) , νόσοι του σκελετού, νόσοι των αρθρώσεων, συνδρομο πολυκυστικων ωοθηκών και ο καρκίνος είναι μερικές από τις νόσους που τη συνοδεύουν. Επιπλέον, η συντηρητική αντιμετώπιση της παχυσαρκίας (δίαιτα) έχει περιορισμένες δυνατότητες και μεγάλο κοινωνικο -οικονομικό κόστος. Αυτές οι γνώσεις σε συνδυασμό με την επιτακτική ανάγκη αντιμετώπισης της παχυσαρκίας είναι που τα τελευταία χρόνια έγιναν μεγάλες εξελίξεις στην βαριατρική χειρουργική.
Τι είναι όμως η λαπαροσκοπικη βαριατρικη χειρουργικη και γιατι θεωρείται η καλυτερη θεραπεια παχυσαρκιας;
Ρωτήσαμε τον Δρ Κωσταντίνο Στέργιο Διευθυντη Ζ Χειρουργικής Κλινικής του Metropolitan General
” Η λαπαροσκοπικη βαριατρικη χειρουργικη είναι μια εξειδίκευση της χειρουργικής που ασχολείται ειδικά με την καταπολέμηση της παχυσαρκίας. Η παχυσαρκία είναι μια πολυπαραγοντική νόσος, στην εκδήλωση της οποίας συμβάλουν κληρονομικότητα, περιβάλλον αλλά και η ψυχολογία.
Αρχές της λαπαροσκοπικής βαριατρικής χειρουργικής
Η βασική αρχή της βαριατρικής χειρουργικής είναι να περιορίσει την πρόσληψη τροφής και να μειώσει την απορρόφηση της τροφής στο στομάχι και τα έντερα.
Η διαδικασία πέψης ξεκινά στο στόμα όπου τα τρόφιμα μασώνται και αναμιγνύονται με σάλιο και άλλες εκκρίσεις που περιέχουν ένζυμα. Στη συνέχεια, το φαγητό φτάνει στο στομάχι, όπου αναμιγνύεται με χωνευτικούς χυμούς και διασπώνται, ώστε να μπορούν να απορροφηθούν τα θρεπτικά συστατικά. Η πέψη στη συνέχεια γίνεται ταχύτερη καθώς το φαγητό κινείται στο δωδεκαδάκτυλο (πρώτο μέρος του λεπτού εντέρου) όπου αναμιγνύεται με χολή και παγκρεατικό χυμό.
Η λαπαροσκοπικη βαριατρικη χειρουργικη επέμβαση έχει σχεδιαστεί για να αλλάξει ή να διακόψει αυτή τη διαδικασία πέψης, έτσι ώστε η τροφή να μην διασπάται και να απορροφάται με τον συνήθη τρόπο. Η μείωση της ποσότητας των θρεπτικών συστατικών και των θερμίδων που απορροφώνται επιτρέπει στους ασθενείς να χάσουν βάρος και να μειώσουν τον κίνδυνο για κινδύνους ή διαταραχές υγείας που σχετίζονται με την παχυσαρκία.
Γι’ αυτό η λαπαροσκοπικη βαριατρικη χειρουργικη αποκαλείται σήμερα και μεταβολική χειρουργική.
Υπάρχουν 4 βασικές βαριατρικές επεμβάσεις που ανάλογα με την περίπτωση εφαρμόζoνται. Είναι:
- Γαστρική Παράκαμψη (Gastric Bypass)
- Ρυθμιζόμενος γαστρικός δακτύλιος (Adjustable gastric band)
- Γαστρικό μανίκι (Sleeve Gastrectomy)
- Μινι γαστρική παράκαμψη (Mini gastic bypass)
Μπορεί μια βαριατρική επέμβαση να βοηθήσει στην θεραπεία του διαβήτη;
Η ευεργετική επίδραση της απώλειας βάρους στον σακχαρώδη διαβήτη, είναι εδω και καιρό επιβεβεβαιωμενη επιστημονικά. Κάποιες βαριατρικές επεμβάσεις όπως η γαστρική παράκαμψη και το γαστρικό μανίκι, φαίνεται ότι προσφέρουν ένα σημαντικό πλεονέκτημα διεγείροντας την έκκριση εντερο-ορμονών και ενδογενούς ινσουλίνης. Με τις επεμβάσεις αυτές το θεραπευτικό αποτέλεσμα στον διαβήτη τύπου 2 είναι άμεσο και πολύ εντυπωσιακό.
Πόσο αποτελεσματική είναι η χειρουργική θεραπεία της παχυσαρκίας;
Οι βαριατρικές επεμβάσεις αλλάζουν το πεπτικό σύστημα και προκαλούν μαζική απώλεια βάρους, αλλά για να μονιμοποιηθεί το αποτέλεσμα χρειάζεται επίσης τακτική παρακολούθηση και συνεργασία με τον ιατρό για όσο καιρό χρειαστεί. Η παχυσαρκία είναι επίμονη νόσος με τάση να υποτροπιάσει άν δεν υπάρξουν σημαντικές αλλαγές τόσο στη διατροφή όσο και στο lifestyle.
Ο ασθενής θα πρέπει να εκπαιδευτεί ώστε να αποφεύγει την ανθυγεινή διατροφή δια βίου.
Ποια είναι η καλύτερη βαριατρική επέμβαση για την παχυσαρκία;
Δεν υπάρχει μία επέμβαση το ίδιο αποτελεσματική για όλους. Αυτός είναι ένας ακόμα λόγος που κάνει αναγκαίο τον διαχωρισμό της βαριατρικής από τη γενική χειρουργική. Η δουλειά του εξειδικευμένου χειρουργού δεν είναι μόνο να χειρουργήσει, αλλά να υποδείξει και την αποτελεσματικότερη για την περίπτωση τεχνική.
Υπάρχουν σήμερα μικρές και πολύ ασφαλείς επεμβάσεις όπως η γαστρική πτύχωση, που έχουν καλό αποτέλεσμα στις ελαφρότερες περιπτώσεις παχυσαρκίας, αλλά και πιο επεμβατικές τεχνικές όπως το γαστρικό μανίκι και το γαστρικο bypass που μπορούν να θεραπεύσουν ακόμα και άτομα με νοσογόνο και πεικίνδυνη για τη ζωή παχυσαρκία.
Για την επιλογή της επέμβασης πρέπει εκτός των άλλων να λαμβάνονται υπόψη κάποιες παραμετροι που ίσως δεν φαίνονται σημαντικές, μπορεί όμως να αποδειχθούν καθοριστικής σημασίας για το αποτέλεσμα.
Για παράδειγμα, η γαστρική πτύχωση και ο γαστρικός δακτύλιος υπάρχει πρόβλημα να εφαρμοστούν σε ασθενείς με τεχνητή οδοντοστοιχία. Δεν θα ωφεληθούν απο ις συγκεκριμένες βαριατρικές επεμβάσεις γιατί η διατροφή τους βασίζεται κυρίως σε μαλακές τροφές. Επίσης, άτομα με ψυχογενή βουλιμία είναι επιρρεπή σε μετεγχειρητικές επιπλοκές όταν χρησιμοποιηθεί ο γαστρικός δακτύλιος.Πρέπει ο βαρίατρος να μιλήσει και να γνωρίσει τον ασθενή του, να βλέπει ενα άνθρωπο μπροστα του.
Ο χειρουργός βαρίατρος που ασκεί τη βαριατρική πρέπει να είναι σε θέση να αναγνωρίζει τα προβλήματα και να προτείνει τις σωστες λύσεις.
Τι πρέπει να ξέρουν όσοι ενδιαφέρονται για θεραπεία της παχυσαρκίας; Υπάρχουν επιλοκές μετά την εέμβαση παχυσαρκίας;
Χειρουργικοί και μετεγχειρητικοί κίνδυνοι
Τα άτομα που έχουν υποβληθεί σε βαριατρική χειρουργική επέμβαση πρέπει να ακολουθήσουν ένα αυστηρό και δια βίου σχέδιο διατροφής και άσκησης για την πρόληψη επιπλοκών και την αποφυγή αύξησης του βάρους μετά τη χειρουργική επέμβαση. Επιπλέον, οι ασθενείς μπορεί να αναπτύξουν υπερβολικό χαλαρό και διπλωμένο δέρμα που απαιτεί περαιτέρω χειρουργική επέμβαση για την αφαίρεση και σύσφιξη.
Όπως με όλους τους τύπους χειρουργικής επέμβασης, η βαριατρική χειρουργική επέμβαση σχετίζεται με κινδύνους όπως εσωτερική αιμορραγία, θρόμβωση, λοιμώξεις και πνευμονική εμβολή (θρόμβος αίματος στους πνεύμονες). Εκτιμάται ότι ο κίνδυνος θανάτου λίγο μετά τη βαριατρική χειρουργική επέμβαση είναι περίπου 1 στα 200
Αποτελεσματική και ασφαλή λύση για την αντιμετώπιση της παχυσαρκίας μπορεί να προτείνει μόνο ένας εξειδικευμένος και έμπειρος βαριατρικός χειρουργός. Οι επιπλοκές του χειρουργείου αλλα και τα αποτελέσματα, κρίνονται μόνο από αυτό.
Η ύπαρξη μακρόχρονης εμπειρίας και ενός συγκροτημένου βαριατρικού προγράμματος,αποτελεί την πιο αξιόπιστη εγγύηση ασφάλειας για τον ασθενή.
Επιστημονική Επιμέλεια
Βαρίατρος Χειρουργος Δρ Κωσταντινος Στέργιος
